mHealth4Afrika

mHealth4Afrika projesi 2015 Binyıl Kalkınma Hedefleri ve 2015 sonrası Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri içinde de öncelikli alanlardan olan, gelişmekte olan ülke toplumlarında önemli bir gereklilik olmaya devam eden, anne-çocuk ve yenidoğan sağlık hizmetleri alanlarını hedefleyen 3 senelik ortak bir araştırma geliştirme projesidir. Proje kapsamında, Afrika’da bulunan 4 ülkedeki kentsel ve kırsal kliniklerde kullanılacak(Güney Afrika, Kenya, Malavi, Etiyopya), kadın doğum ve çocuk sağlığına yönelik, açık kaynak kodlu, çok dilli bir mobil sağlık(mHealth) uygulaması ortak olarak geliştirilecek, gelişmekte olan ülkelerde böyle bir sistemin uygulanabilirliği ve olası katkıları değerlendirilecektir.

mHealth4Afrika projesinin hedefleri:

• Hasta kayıt sistemleri, kullanıcı arayüzleri, sensörler, dil, gizlilik, güvenlik ve altyapı gibi konulardaki gereksinimleri Malavi, Güney Afrika, Kenya ve Etiyopya’nın kentsel ve kırsal kesimlerindeki kliniklerin son kullanıcı toplulukları yetkilileri ve sağlık profosyonellerinin de katılımıyla araştırmak;
• Halihazırda hedef ülkelerde kullanılmakta olan DHIS2’nin (District Health Information System 2.0) bazı özellikleri de kullanılarak geliştirilecek çok dilli bir hasta sağlık kaydı yapısının, kısıtlı kaynağa sahip kliniklerde kullanılmasının olası faydalarını ve zorluklarını araştırmak ve değerlendirmek;
• DHIS2, tıbbi sensör kullanımı ve tablet uyumlu kullanıcı arayüzleri entegrasyonunun, kısıtlı kaynağa sahip kliniklerde kullanılmasının olası faydaları ve zorluklarını araştırmak ve değerlendirmek;
• Proje bitiminde, Afrika kıtası genelinde kullanılmaya uygun, kentsel ve kırsal topluluklarda kadın doğum ve yenidoğan sağlık hizmetlerine yoğunlaşmış, çok dilli bir mobil sağlık sistemini ortak olarak geliştirmek;
• Sağlık profosyonelleri ve kısıtlı kaynağa sahip çevrelerdeki sağlık çalışanları için, birden fazla haberleşme protokolünü destekleyecek, mobil odaklı, uygun maliyetli ve en önemlisi kullanıcı dostu bir çözüm sağlamak;
• Kentsel ve kırsal kliniklerdeki sağlık çalışanlarını, hasta kayıtları, çok dilli mobil arayüzler ve tıbbi sensörlerin entegrasyonu konularında eğiterek, kısıtlı kaynağa sahip çevrelerde daha verimli ve daha kaliteli sağlık hizmeti verilmesini desteklemek; ve
• Pilot bölgelerde kurulum aşamasında yinelemeli bir yöntem izleyerek, sağlık çalışanlarının ve sağlık hizmeti alanların kullanıcı kabul ve kullanışlılık konularındaki geri bildirimleriyle, bölgesel ve ulusal kullanıma uygunluk için gerekli değşiklikleri belirlemek.

Çocuk ölümleri ve anne çocuk sağlığı gelişmekte olan ülkelerde önemli sorunlar teşkil etmeye devam etmektedir. Dünya sağlık örgütünün(WHO) raporlarına göre gebelikte anne ölümlerinin yüzde 99’u gelişmekte olan ülkelerde meydana gelirken, gebelikte anne ölümü oranı gelişmekte olan ülkelerde ortalama her 100.000 doğumda 230 iken, gelişmiş ülkelerde bu sayı her 100.000 doğum için 16’dır. Ayrıca, sadece 2013 yılında dünya genelinde 6.3 milyon 5 yaşından küçük çocuk hayatını kaybetmiştir. Bu sayılar 8 Binyıl Kalkınma hedefinden 2’sinin (MDG5 – Anne çocuk sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi, MDG4 – Çocuk ölümlerinin azaltılması) neden bu konuları hedef aldığını açıklamaktadır.
Gelişmekte olan ülkelerde sağlık hizmeti krizi artarak etkisini göstermeye devam etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün ilgili 2013 raporuna göre, her 10.000 kişiye 34.5 sağlık çalışanı oranıyla hesaplanırsa, Afrika şu anda 1.8 milyon sağlık çalışanı eksiğine sahiptir. Bu sayı dünya geneli sağlık çalışanı eksiğinin yüzde 25’ine denktir. Öngörülen nüfus artışıyla, 2035’de bu sayının 4.3 milyon sağlık çalışanı eksiğine(Dünya geneli beklenilen eksiğin yüzde 34’ü) çıkma olasılığı vardır. Ayrıca yine Dünya Sağlık Örgütü’nün eHealth(Elektronik sağlık) alanında yapmış olduğu araştırma şöyle ilgi çekici bir sonuca varmıştır: Gelişmiş ülkelerde mobil sağlık, sağlık hizmeti harcamalarını azaltmak için teşvik edilirken, gelişmekte olan ülkelerde ise temel sağlık hizmetlerine ulaşımı artırmak amacıyla desteklenmektedir.

mHealth4Afrika projesinde SRDC “Sensors for low resource settings” iş paketinin liderliğini yapacaktır. Bu iş paketi kapsamında:

• Tıbbi sensör ölçümleri ve hasta sağlık kayıtları entegrasyonu
• Elde edilen verilerin HL7 standartlarına uyumlu olarak saklanması ve iletilmesi
• Sisteme yeni sensörler eklenmesi için gerekli protokollerin geliştirilmesi
• Sensor verilerinin görselleştirilmesi için uygun girdi sağlanması gibi çalışmalar yapılacaktır.

SRDC ayrıca Yayma ve Faydalanma iş paketine katkı verecektir.